Konsultacja z lekarzem
Konsultacja z lekarzem medycyny sportowej przed rozpoczęciem biegania może przynieść wiele korzyści, zapewniając bezpieczne i skuteczne wprowadzenie do tego sportu. Lekarz przeprowadzi kompleksową ocenę Twojego ogólnego stanu zdrowia, uwzględniając historię medyczną, ewentualne choroby przewlekłe oraz wcześniejsze urazy. Pozwoli to zidentyfikować potencjalne problemy, które mogą wpływać na Twoją zdolność do biegania.
Lekarz jest w stanie zidentyfikować ryzyko związane z rozpoczęciem intensywnej aktywności fizycznej, takie jak schorzenia sercowo-naczyniowe, ortopedyczne czy dotyczące układu oddechowego. Wczesne wykrycie tych problemów pozwala na odpowiednie zarządzanie nimi i minimalizację ryzyka kontuzji.
Badania medyczne
Po konsultacji lekarz może zalecić dodatkowe badania w oparciu o indywidualne potrzeby pacjenta.
Badania krwi
Przed rozpoczęciem biegania warto wykonać kilka podstawowych badań krwi, które pozwolą ocenić ogólny stan zdrowia oraz wykryć ewentualne problemy, które mogą wpłynąć na bezpieczeństwo i efektywność treningów. Należą do nich:
- morfologia krwi - pomaga ocenić poziom hemoglobiny i wykryć anemię,
- profil lipidowy (lipidogram) - badanie poziomu poszczególnych frakcji cholesterolu oraz trójglicerydów we krwi, które jest bardzo ważnym elementem oceny ryzyka chorób sercowo-naczyniowych,
- glukoza na czczo - pomiar poziomu cukru we krwi na czczo, który pomaga wykryć cukrzycę lub stan przedcukrzycowy,
- elektrolity (sód, potas, magnez) - kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania mięśni, w tym mięśnia sercowego, a także układu nerwowego,
- enzymy wątrobowe (ALT, AST, GGTP) - markery zdrowia wątroby i dróg żółciowych,
kreatynina i mocznik - ocena funkcji nerek, - białko C-reaktywne (CRP) - marker stanu zapalnego w organizmie,
- żelazo i ferrytyna - pomiar poziomu żelaza we krwi oraz ocena zapasów żelaza w organizmie,
- hormony tarczycy i TSH - TSH to hormon stymulujący tarczycę, wydzielany przez przysadkę mózgową, w połączeniu z badaniem hormonów FT3 i FT4 umożliwia ocenę funkcji tarczycy.
Badania kardiologiczne
Jeśli planujesz intensywne treningi lub masz jakiekolwiek obawy dotyczące zdrowia serca, na przykład, jeśli u Twoich bliskich rozpoznano choroby serca, warto wykonać kilka badań i skonsultować się z kardiologiem.
EKG spoczynkowe, czyli podstawowe badanie rejestrujące elektryczną aktywność serca w spoczynku, pomoże wykryć zaburzenia rytmu i przewodzenia.
Próba wysiłkowa, czyli badanie EKG wykonywane podczas wysiłku fizycznego (na bieżni lub rowerku stacjonarnym), pozwala ocenić reakcję serca na zwiększony wysiłek, wykryć ukrytą chorobę wieńcową oraz ocenić wydolność fizyczną.
Badanie echokardiograficzne (Echo), czyli USG serca to badanie obrazowe, które pozwala ocenić budowę serca, grubość ścian, funkcjonowanie zastawek oraz frakcję wyrzutową, czyli efektywność pompowania krwi przez serce.
Holter EKG, czyli monitorowanie rytmu serca przez 24 godziny lub dłużej, pozwala wykryć epizodyczne arytmie i ocenić pracę serca w codziennych warunkach, również podczas snu i aktywności fizycznej. Co istotne, dzięki nowoczesnym urządzeniom telemedycznym, badanie to można wykonać we własnym domu, bez konieczności wizyty w placówce.
- Umożliwia ciągłe monitorowanie rytmu serca przez 7 dni lub dłużej, co zwiększa szansę wykrycia rzadko występujących arytmii.
- Umożliwia rejestrowanie pracy serca w naturalnych warunkach, podczas codziennych czynności, co może dostarczyć bardziej wiarygodnych danych w porównaniu do badań wykonywanych w warunkach szpitalnych.
- Dane mogą być przesyłane zdalnie do lekarza w czasie rzeczywistym lub po zakończeniu okresu monitorowania, co umożliwia szybką analizę i interwencję, jeśli zajdzie taka potrzeba.
- Dzięki możliwości dostawy kurierem oraz zdalnemu przesyłowi danych pacjenci nie muszą odwiedzać placówki medycznej, co jest niezwykle wygodne i oszczędza czas.
Zarówno sportowcy zawodowi, jak i amatorzy powinni regularnie wykonywać badanie EKG metodą Holtera, ponieważ umożliwia ono wykrycie arytmii, które mogą nie być widoczne w standardowym EKG. Regularne monitorowanie pomaga również w prewencji nagłych zdarzeń sercowych, zmniejszając ryzyko nagłych zgonów sercowych. Holter jest nieinwazyjny i łatwy w noszeniu, co pozwala osobom uprawiającym sport na kontynuowanie codziennych czynności bez przeszkód. Dodatkowo umożliwia monitorowanie odpowiedzi serca na trening, co jest kluczowe w planowaniu dalszego rozwoju sportowego.