Uroflowmetria - na czym polega i jak się do niej przygotować?

Trudności z oddawaniem moczu mogą być objawem wielu schorzeń. Aby ustalić przyczynę problemu często niezbędne jest wykonanie szeregu badań. Jednym z nich jest uroflowmetria. Na czym polega i jak się do niej przygotować?

Uroflowmetria - co to jest?

Uroflowmetria to badanie, służące do oceny przepływu moczu przez cewkę moczową podczas mikcji (mikcja to medyczny zwrot określający oddawanie moczu). Pomimo że jest proste i nieinwazyjne, może dostarczyć wielu istotnych informacji w procesie diagnostyki zaburzeń oddawania moczu. Jest ono wykonywane na przykład u pacjentów z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego, aby ocenić nasilenie dolegliwości, a także w celu kontroli efektów zastosowanego leczenia. 

W trakcie uroflowmetrii mierzy się całkowitą objętość oddanego moczu, średnią oraz maksymalną prędkość przepływu (Qmax), czas mikcji, a także inne parametry, np. czas do osiągnięcia maksymalnej prędkości przepływu. Wynik badania jest przedstawiony w formie wykresu, prezentującego zmiany prędkości przepływu w czasie. 

Dodatkowo, integralną częścią badania jest ocena pęcherza moczowego w USG, w celu oceny obecności zalegającego moczu.

W jakim celu wykonuje się badanie uroflowmetryczne?

Badanie uroflowmetryczne to badanie przesiewowe - pozwala na wykrycie zaburzeń oddawania moczu, nie zawsze jednak umożliwia wskazanie ich bezpośredniej przyczyny. Jest to więc jeden ze wstępnych etapów diagnostyki, dzięki któremu można wyodrębnić grupę chorych wymagających dalszych, bardziej inwazyjnych badań, oraz mogących odnieść korzyści z leczenia.

Wskazania do uroflowmetrii:

Wskazania do badania uroflowmetrycznego obejmują dolegliwości takie jak:

  • nietrzymanie moczu,
  • trudności z rozpoczęciem mikcji,
  • oddawanie moczu kroplami,
  • słaby lub przerywany strumień moczu,
  • uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza po mikcji,
  • naglące parcia na mocz,
  • częstomocz.

Przeciwwskazania do badania 

Uroflowmetria jest badaniem nieinwazyjnym, nie istnieją więc bezwzględne przeciwwskazania do jej wykonania. Badanie należy jednak odroczyć w czasie w przypadku aktywnego zakażenia dróg moczowych oraz miesiączki.

Przygotowanie i przebieg badania

Do prawidłowego przeprowadzenia badania niezbędna jest odpowiednio duża ilość oddanego moczu, pęcherz nie powinien być jednak przepełniony, ponieważ może to zaburzyć wynik badania. Za optymalną objętość moczu uważa się od 150 do 500 mililitrów. Dlatego na 2 do 4 godzin przed badaniem należy powstrzymać się od oddawania moczu i pić płyny w normalnej ilości. Nie jest wymagane bycie na czczo. 

Badanie polega na oddaniu moczu do urządzenia przypominającego toaletę, w warunkach zapewniających zachowanie intymności pacjenta. Przepływomierz automatycznie dokonuje pomiaru wszystkich niezbędnych parametrów. Aby wynik badania był wiarygodny, mocz powinien być oddany w sposób najbardziej zbliżony do codziennych mikcji. 

Pacjent powinien poinformować lekarza, który zlecił wykonanie badania, o wszystkich przyjmowanych lekach, ponieważ mogą one wpływać na oddawanie moczu, a tym samym zaburzyć wyniki badania.

Interpretacja wyników

Wyniki badania są dostępne dla pacjenta bezpośrednio po jego przeprowadzeniu. Ich interpretacją, wraz z informacjami uzyskanymi podczas wywiadu i badania lekarskiego oraz po uwzględnieniu wyników innych badań dodatkowych, zajmuje się lekarz urolog. 

Prawidłowo krzywa badania uroflowmetrycznego powinna mieć kształt dzwonu. Za prawidłowe wartości maksymalnej prędkości przepływu przyjmuje się:

  • powyżej 30–35 ml/s u kobiet,
  • powyżej 25 ml/s u mężczyzn do 40. roku życia,
  • powyżej 15 ml/s u mężczyzn po 60. roku życia.

Maksymalna prędkość przepływu (Qmax) poniżej 10 ml/s przemawia za wyraźną nieprawidłowością w oddawaniu moczu.

Poradnia urologiczna iMed24

Poradnia urologiczna Centrum Medycznego iMed24 zajmuje się diagnostyką i leczeniem schorzeń układu moczowego u mężczyzn i u kobiet oraz męskich narządów płciowych, w tym zaburzeń oddawania moczu, związanymi zarówno z obecnością mechanicznej przeszkody (rozrost prostaty, zwężenie cewki moczowej), jak i dysfunkcjami mięśni pęcherza moczowego. 

Łagodny rozrost prostaty (BPH) dotyka co drugiego mężczyzny po 60. roku życia, a odsetek ten wzrasta wraz z wiekiem. Stopniowe powiększanie się gruczołu krokowego prowadzi do narastania dolegliwości związanych z oddawaniem moczu. Istnieje wiele skutecznych metod, pozwalających na zmniejszenie nasilenia objawów i poprawę komfortu życia pacjentów z BPH. Warunkiem jest jednak odpowiednio wczesne zgłoszenie się z problemem do specjalisty.

W ramach poradni urologicznej pacjenci Centrum Medycznego iMed24 mają dostęp do szerokiego zakresu badań obrazowych, laboratoryjnych, endoskopowych i czynnościowych układu moczowego, w tym USG jamy brzusznej z oceną układu moczowego, tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego (w tym wysokopolowy rezonans magnetyczny gruczołu krokowego), oznaczenia stężenia PSA we krwi, a także cystoskopii diagnostycznej i badania uroflowmetrycznego.