Spirometria - jak wygląda badanie i jak się do niego przygotować?

Spirometria, czyli badanie czynnościowe układu oddechowego, wykonywana jest w celu zmierzenia objętości i pojemności płuc oraz oceny prawidłowości oddychania. Spirometria to bardzo ważne badanie, które pozwala na postawienie szybkiej diagnozy w przypadku poważnych schorzeń układu oddechowego.

Spirometria - czym jest?

Spirometria to badanie profilaktyczne, dzięki któremu możemy zmierzyć objętość i pojemność płuc pacjenta. Podczas badania można zweryfikować również, czy pacjent oddycha prawidłowo w różnych fazach cyklu oddychania. Badanie przeprowadza się przy użyciu specjalnego narzędzia – spirometru.
Badanie to rekomendowane jest w szczególności osobom cierpiącym na choroby układu oddechowego, np. astmę czy przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP). Spirometrię zaleca się również palaczom oraz alergikom.
Warto pamiętać, że badania profilaktyczne pozwalają wcześnie wykryć rozwijające się dopiero choroby, co z kolei pomaga w odpowiednio szybkim postawieniu diagnozy i wdrożeniu leczenia.

Wskazania do spirometrii

Regularne badania spirometryczne rekomenduje się w przypadku:

  • dokuczliwych objawów chorobowych ze strony układu oddechowego;
  • monitorowania trwającego leczenia chorób układu oddechowego;
  • przebytego wcześniej przeszczepu płuc;
  • narażenia pacjenta na szkodliwe czynniki środowiskowe;
  • palenia wyrobów tytoniowych.
Spirometria często zalecana jest również jako badanie rozszerzające diagnostykę w przypadku nieprawidłowości zaobserwowanych w innych badaniach, m.in. morfologii i rentgenie klatki piersiowej.

Spirometria - przeciwwskazania

Spirometria jest prostym, bezpiecznym i nieinwazyjnym badaniem, jednak niektórym pacjentom kategorycznie zabrania się jej wykonywać. Badanie odradza się w szczególności osobom:

  • ze zdiagnozowanym tętniakiem tętnic mózgowych lub aorty;
  • cierpiącym z powodu niekontrolowanego ciśnienia tętniczego lub zwiększonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego;
  • po przebytym zawale lub udarze mózgu;
  • po operacjach okulistycznych.

Przeciwskazanie do wykonania spirometrii ze względu na trudności w interpretacji wyników może stanowić również zaawansowana ciąża.

Jak przygotować się do badania spirometrycznego?

Spirometria w przeciwieństwie do innych badań profilaktycznych nie wymaga wcale wielu skomplikowanych przygotowań. Przed badaniem nie wolno jednak przyjmować leków, które mogłyby zaburzyć jego wyniki, w tym wszelkich leków rozkurczających oskrzela. Ważnym jest też, by kilka godzin przed badaniem powstrzymać się od picia alkoholu i palenia papierosów. Ostatni większy posiłek zjeść trzeba nie później niż dwie godziny przed zaplanowaną spirometrią. Zmęczenie po wysiłku fizycznym może również zaburzyć wyniki, dlatego warto zadbać o odpoczynek przez przynajmniej 30 minut przed badaniem.

Spirometria - przebieg badania

Spirometrię wykonuje się w pozycji siedzącej. Należy objąć ustami ustnik spirometru i spokojnie, uważnie oddychać. Oddychanie przez nos podczas badania uniemożliwia specjalny zacisk. Lekarz poprosi o wykonanie głębokiego wdechu i mocny wydech, który można przerwać, dopiero gdy pozwoli na to specjalista. Czynność tę powtarza się trzy razy, natomiast badanie uznaje się za poprawne tylko w przypadku otrzymania trzech podobnych wyników.

Co ciekawe, szacuje się, że ok. 10% pacjentów nie potrafi poprawnie wykonać badania spirometrycznego. Dzieje się tak, ponieważ niezwykle istotna podczas badania jest współpraca osoby badanej z lekarzem i bardzo dokładne wykonywanie jego poleceń (w tym nieprzerywanie wydechu), co u części pacjentów bywa problematyczne.

Gdzie w Krakowie wykonać spirometrię?

Jeśli zastanawiasz się, gdzie wykonać spirometrię na terenie Krakowa, zachęcamy do skorzystania z usług naszej poradni alergologicznej w Centrum Medycznym iMed24. W ramach naszej poradni przyjmują specjaliści z dziedziny pulmonologii, dermatologii i laryngologii, którzy znani są z indywidualnego podejścia do pacjenta.

W naszej placówce wykonasz zalecone badania na najnowocześniejszym sprzęcie medycznym, a także, dzięki poradzie specjalisty, dowiesz się jak zadbać o swoje zdrowie tak, by np. ograniczyć do minimum epizody alergiczne. Na wizytę możesz umówić się online za pomocą platformy MojeZdrowie24 lub telefonicznie.
 

Źródła:

  • Boros P., Badania czynnościowe układu oddechowego, [w:], Gajewski P. (red.), Interna Szczeklika 2019, Kraków 2019, s. 649-662.
  • Tomalak W., Boros P., Badanie czynności układu oddechowego, [w:] Antczak A., Pulmonologia, Cz. 1,  Warszawa 2010, s. 100-112.
  • Wojsyk-Banaszak I., Bręborowicz A., Metody badań czynnościowych układu oddechowego, [w:] "Pneumonol. Alergol. Pol." 2010; t.78, nr 3, 216–223.
  • Ziółkowska-Graca B., Spirometria praktycznie – jak wykorzystać badania spirometryczne w diagnostyce i leczeniu chorób dróg oddechowych?, „Pediatria i Medycyna Rodzinna” 2013, nr 9 (4), s. 386–396.