Chrapanie - jakie są jego przyczyny?
Przyczyną chrapania jest zaburzenie przepływu powietrza przez górne drogi oddechowe podczas snu. Chociaż samo w sobie chrapanie jest przede wszystkim zjawiskiem akustycznym i trudno uznać je za chorobę, to występowanie nawykowego chrapania może wskazywać na obecność poważnych zaburzeń oddychania związanych ze snem.
Wiesz, że prawie połowa mężczyzn i jedna trzecia kobiet w wieku 30-60 lat chrapią? To dość częsty problem. Może on być związany ze schorzeniami zwężającymi górne drogi oddechowe, w tym z otyłością, przewlekłym nieżytem nosa, nieprawidłowościami anatomicznymi twarzoczaszki, a także przerostem migdałków. Stany te mogą zarówno powodować chrapanie niezakłócające snu, jak i przyczyniać się do wystąpienia obturacyjnego bezdechu sennego (OBS), co jest już znacznie poważniejszą sprawą. Tego typu zaburzenie oddychania, które charakteryzuje się wielokrotnymi epizodami bezdechu lub spłycenia oddechu w czasie snu, ma wpływ na nasze codzienne funkcjonowanie, a w dłużej perspektywie jest czynnikiem rozwoju wielu poważnych chorób.
Czy chrapanie może być niebezpieczne?
Tak, może być. Zwłaszcza, gdy jest objawem obturacyjnego bezdechu sennego, który może prowadzić do problemów z sercem, zaburzeń metabolicznych, depresji, a nawet znacząco zwiększać ryzyko wypadków drogowych (coraz częściej o bezdechu mówi się także w kontekście choroby zawodowej kierwowców).
Często zdarza się, że obturacyjny bezdech senny (OBS) idzie w parze z nadciśnieniem tętniczym. U osób cierpiących na OBS zwykle nie dochodzi do spadku ciśnienia podczas snu, co dzieje się w przypadku osób zdrowych. Wzrasta również aktywność współczulnego układu nerwowego, odpowiedzialnego za reakcję “uciekaj lub walcz”, czyli naturalną odpowiedź na czyhające niebezpieczeństwo i zwiększonego wydzielania adrenaliny i noradrenaliny. To nie tylko pogarsza jakość Twojego snu, ale też dodatkowo obciąża Twój układ krążenia. OBS może nawet prowadzić do trudnego do opanowania lekami nadciśnienia, zwanego nadciśnieniem opornym, co zwiększa ryzyko problemów sercowo-naczyniowych i częstszego występowania schorzeń takich jak choroba wieńcowa, migotanie przedsionków czy niewydolność serca.
Nie zapominajmy też, jak chrapanie wpływa na jakość snu Twojego partnera. Wykazano bowiem, że może ono powodować u niego/niej senność w ciągu dnia i przekładać się na niezadowolenie w relacji.
Jak rozpoznać obturacyjny bezdech senny?
Indywidualne ryzyko wystąpienia bezdechu sennego można oszacować z pomocą kwestianriusza STOP-BANG lub skali senności Epworth. Taki kwestionariusz wypełniasz w naszej przychodni zdalnie, na Portalu Pacjenta, przed połączeniem się ze specjalistą.
Umów się na telefoniczną konsultację ze specjalistą od zaburzeń oddychania w trakcie snu
Umów się na wideokonsultację ze specjalistą od zaburzeń oddychania w trakcie snu
Jeśli Twoje wyniki są nieprawidłowe, lekarz podczas konsultacji przeprowadza z Tobą dokładny wywiad. Informacje z kwestionariusza oraz wywiadu pozwolą lekarzowi podjąć decyzję o tym, czy konieczne będzie u Ciebie przeprowadzenie badania na bezdech senny.
"Złotym standardem" diagnozowania bezdechu jest polisomnografia, czyli badanie snu mierzące wiele parametrów, począwszy od ilości oddechów po aktywność fal mózgowych. Jest ono wykonywane w wyspecjalizowanych pracowniach, mieszczących się zazwyczaj w szpitalach. Jego tego badania jest jednak to, że wymaga hospitalizacji, a więc dłuższego pobytu w szpitalu.
Drugim badaniem, często wykorzystywanym do diagnostyki bezdechu jest poligrafia - badanie, które mierzy podstawowe parametry, pozwalające zdiagnozować bezdech senny. Badanie to można przeprowadzić w każdym ośrodku medycznym, które posiada odpowiednią aparaturę, np. w naszej krakowskiej przychodni iMed24, można je także samodzielnie wykonać w domu. Zaletami takiego zdalnego rozwiązania - samodzielnego badania we własnym domu - jest oszczędność czasu, który trzebaby było poświęcić na dojazd do placówki i założenie oprzyrządowania na miejscu oraz brak hospitalizacji - rozwiązanie to jest szczególnie dedykowane dla osób ceniących sobie komfort spania we własnym łóżku i nieprzebywania w szpitalu.
Dowiedz się więcej na temat zdalnego, wysyłkowego badania na bezdech senny
Skuteczne sposoby na chrapanie
W przypadku uciążliwego chrapania dostępnych jest wiele metod leczenia, które powinny zostać dobrane do Twoich indywidualnych potrzeb. Oto kilka wskazówek:
Zmień swoje nawyki
Pierwszym krokiem jest modyfikacja stylu życia. Jeśli masz nadwagę, spróbuj zredukować masę ciała, ponieważ może to złagodzić chrapanie i zapewnia dodatkowe korzyści zdrowotne. Palisz? To dobry moment, żeby rzucić. Alkohol przed snem też nie jest dobrym pomysłem. A co z pozycją do spania? Spanie na boku może pomóc. Pomocne może być zastosowanie specjalnych poduszek czy kamizelek, ułatwiających utrzymanie tej pozycji w trakcie snu.
Utrzymuj drożność nosa
Jeśli Twoje chrapanie ma związek z ostrym zapaleniem zatok lub zapaleniem błony śluzowej nosa, warto spróbować sprayów zmniejszających przekrwienie błony śluzowej (ksylometazolina), ale pamiętaj, by używać ich z umiarem. Miejscowe stosowanie leków obkurczających błonę śluzową należy ograniczyć najwyżej do siedmiu dni, ponieważ ich dłuższe stosowanie może prowadzić do zaniku błony śluzowej oraz powodować przewlekłe uczucie zatkanego nosa.
Jeśli cierpisz na przewlekły nieżyt nosa, zwłaszcza o podłożu alergicznym, zaleca się stosowanie glikokortykoidów w aerozolu donosowym.
Może się zdarzyć, że pomimo podjęcia powyższych zabiegów, nadal chrapiesz. Rozważ wtedy zastosowanie zewnętrznego rozszerzacza nosa. Jest to usztywniony pasek samoprzylepny, który nakłada się zewnętrznie na skrzydełka nosa. Rozszerza on nozdrza zewnętrzne i zmniejsza opór przepływu powietrza przez nos.
Aerozole do nosa zawierające substancje nawilżające drogi oddechowe nie są obecnie zalecane, ponieważ nie wykazano ich skuteczności.
Rozważ użycie aparatów wewnątrzustnych
Aparaty wewnątrzustne to spersonalizowane urządzenia, których celem jest zwiększenie przekroju dróg oddechowych podczas snu, co zmniejsza częstość i nasilenie chrapania. Działają one poprzez wysuwanie żuchwy do przodu lub zmianę pozycji języka. Aby je dopasować, musisz wybrać się do dentysty. Mogą być one również stosowane u osób cierpiących na lekką postać obturacyjnego bezdechu sennego, które preferują tę formę leczenia.
Dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych
W leczeniu OBS wykorzystuje się także CPAP (continous positive airway pressure), czyli specjalne aparaty utrzymujące ciągłe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych. Aparat składa się ze sprężarki oraz specjalnej maski, dobrze przylegającej do twarzy, połączonych rurą. Jest skuteczną, bezpieczną i nieinwazyjną metoda leczenia chrapania, stosowaną we wszystkich postaciach obturacyjnego bezdechu sennego.
Pacjenci, którzy zostali zdiagnozowani w naszej poradni na bezdech senny i rozpoczęli leczenie CPAP, wraz ze specjalistą mogą potem także kontrolować efekt dotychczasowego leczenia. W przypadku problemów z leczeniem, jak np. odczuwanie zbyt silnego strumienia powietrza, przecieki czy nadmierna ilość wybudzeń w nocy, urządzenie może wymagać zmiany parametrów.
W trakcie takiej kontrolnej wizyty można ocenić skuteczność leczenia CPAP, zmodyfikować parametry terapii OBS i ustawienia urządzenia. Lekarz przeprowadza kontrolę całego zestawu do leczenia OBS (aparat, maska, przewód), a w razie potrzeby dokonuje modyfikacji leczenia. W trakcie konsultacji możliwe jest także wystawienie wniosków refundacyjnych na maskę i aparat do terapii CPAP.
W ostateczności – leczenie operacyjne
Jeśli Twoim problemem są anatomiczne nieprawidłowości w obrębie dróg oddechowych, takie jak przerost migdałków podniebiennych, skrzywienie przegrody nosowej czy istotne wady zgryzu, może być konieczna ich korekta chirurgiczna.
U wybranych pacjentów można również rozważyć plastykę gardła, podniebienia miękkiego i języczka, która polega na usunięciu nadmiaru tkanek zwężających drogi oddechowe i utrudniających oddychanie podczas snu.
Jak sobie pomóc? Umów się do poradni leczenia zaburzeń oddychania w trakcie snu w iMed24
Poradnia leczenia zaburzeń oddychania w trakcie snu Centrum Medycznego iMed24 zajmuje się diagnozowaniem oraz leczeniem obturacyjnego bezdechu sennego. Jest to częsta choroba, mogąca wywierać znaczący negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie poprzez pogorszenie jakości snu, co prowadzi do senności w ciągu dnia, obniżenia koncentracji i uwagi, a także zwiększonego ryzyka zgonu w wyniku chorób układu krążenia. Dlatego personel poradni dokłada wszelkich starań, aby zapewnić Pacjentom skuteczne leczenie i poprawić jakość snu oraz codziennego funkcjonowania.
Zakres świadczeń naszej Poradni leczenia zaburzeń oddychania w trakcie snu iMed24:
- telekonsultacja z lekarzem, specjalistą od zaburzeń oddychania w trakcie snu (także ze specjalizacją kardiologiczną)
- wideokonsultacja z lekarzem, specjalistą od zaburzeń oddychania w trakcie snu (także ze specjalizacją kardiologiczną)
- konsultacja stacjonarna z lekarzem w naszej krakowskiej przychodni (specjalistą od zaburzeń oddychania w trakcie snu, także ze specjalizacją kardiologiczną)
- w razie potrzeby konsultacja z laryngologiem z naszej Poradni Otolaryngologicznej iMed24
- stacjonarne badanie na bezdech senny (poligrafia)
- wysyłkowe (zdalne) badanie na bezdech senny (poligrafia)
- kontrola terapii CPAP
- wystawianie wniosków refundacynych na maskę i aparat do terapii CPAP.
Rejestracja na konsultacje i badania odbywa się w naszej placówce:
- telefonicznie: + 12 376 31 31
- na Portalu Pacjenta
- za pomocą formularza kontaktowego
- na wideokonsultację w Poradni bezdechu sennego możesz się umówić, klikając tutaj
- na telekonsultację w Poradni bezdechu sennego możesz się umówić, klikając tutaj
- wysyłkowe badanie na bezdech senny we własnym domu możesz zamówić, klikając tutaj