Proktologia to dziedzina chirurgii, która zajmuje się diagnostyką i leczeniem chorób końcowego odcinka przewodu pokarmowego: jelita grubego, odbytnicy i odbytu.
Obecnie proktologia bywa również określana mianem chirurgii kolorektalnej (od łacińskich słów oznaczających okrężnicę (colon) i odbytnicę (rectum)),
Poradnia proktologiczna iMed24 prowadzi profilaktykę, diagnostykę i leczenie w zakresie schorzeń jelita grubego i odbytnicy.
Kiedy należy udać się do proktologa?
Do poradni proktologicznej powinny zgłosić się osoby cierpiące z powodu uciążliwych objawów takich jak:
- swędzenie lub pieczenie odbytu,
- krwawienie z odbytu,
- ból odbytu,
- zmiany skórne w okolicy odbytu,
- nietrzymanie stolca.
Guzki krwawnicze (hemoroidy)
Guzki krwawnicze to położone w kanale odbytu specjalne struktury zbudowane z tkanki łącznej, posiadające bogate unaczynienie tętniczo-żylne. Pełnią one pomocniczą rolę w utrzymaniu gazów i stolca.
Hemoroidy to nieprawidłowo powiększone guzki krwawnicze, wypadające z kanału odbytu. Bywają one również określane jako żylaki odbytu. Istnieje wiele teorii na temat ich powstawania. Przypuszcza się, że wpływ na ich powstawanie może mieć ucisk na naczynia miednicy mniejszej (ciąża), utrata w wyniku starzenia się właściwości kolagenu budującego tkankę łączną czy podwyższone ciśnienie spoczynkowe zwieracza wewnętrznego odbytu (siedzący tryb życia, otyłość, zaparcia, przewlekły kaszel).
Głównymi objawami hemoroidów są krwawienia i wypadanie guzków. Świeża krew może być obecna na powierzchni stolca lub na papierze toaletowym. Hemoroidy mogą powodować również dyskomfort oraz ból podczas defekacji.
Leczenie hemoroidów jest zależne od stopnia zaawansowania schorzenia. W przypadku hemoroidów pierwszego stopnia (występuje krwawienie ale guzki nie wypadają) zaleca się postępowanie zachowawcze obejmujące profilaktykę zaparć. Można stosować również czopki lub maści łagodzące dolegliwości bólowe.
W przypadku wyższych stopni zaawansowania istnieje możliwość leczenia chirurgicznego, w tym z wykorzystaniem metod małoinwazyjnych.
Szczelina odbytu
Szczelina odbytu to linijne pęknięcie błony śluzowej kanału odbytu. Pomimo częstości występowania schorzenia, jego bezpośrednia przyczyna nie została w pełni poznana. Przypuszcza się, że występowanie szczeliny jest związane ze wzmożonym napięciem zwieraczy odbytu. Może ona powstawać także na skutek porodu, a także choroby Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.
Uszkodzenie błony śluzowej powoduje silny ból, zwłaszcza w trakcie defekacji, a także niewielkie krwawienia (obecność krwi na papierze toaletowym).
W wielu przypadkach dochodzi do samoistnego wygojenia szczeliny. W sytuacji gdy szczelina odbytu utrzymuje się dłużej niż 6 tygodni, określa się ją mianem szczeliny przewlekłej.
Początkowo leczenie szczeliny odbytu ogranicza się do stosowania środków przeciwbólowych, maści zmniejszających napięcie zwieracza odbytu oraz zapobieganie zaparciom, co ma na celu przyspieszenie samoistnego wygojenia. Można rozważyć również wykorzystanie toksyny botulinowej. Jeżeli takie postępowanie okaże się niewystarczające, stosuje się metody chirurgiczne.
Ropień okołoodbytowy
Ropień okołoodbytowy to ogólne określenie na zbiornik ropy zlokalizowany w okolicy odbytu. Może się on umiejscowić tuż pod skórą lub w głębiej położonych w tkankach. Jego przyczyną jest zazwyczaj nadkażenie niedrożnych gruczołów okołoodbytowych. Tego typu ropnie są częstym schorzeniem, najczęściej występującym u mężczyzn.
Najczęstszym objawem ropnia okołoodbytowego i jest bardzo silny ból i tkliwość okolicy odbytu. Skóra położona nad ropniem może być zaczerwieniona. Rzadko może mu towarzyszyć również gorączka.
Podstawowym sposobem leczenia ropnia okołoodbytowego jest jego nacięcie i ewakuacja treści ropnej. Nieleczony ropień może się szerzyć w otaczających tkankach i prowadzić do powstawania przetok okołoodbytniczych.
Przetoka okołoodbytnicza
Przetoka okołoodbytnicza to nieprawidłowe połączenie pomiędzy kanałem odbytu a skórą, najczęściej będące powikłaniem zakażenia okołoodbytniczego. Może ona również występować na skutek nieswoistych chorób zapalnych jelit, przede wszystkim choroby Leśniowskiego-Crohna.
Przetoka objawia się najczęściej przewlekłym wyciekiem ropnej wydzieliny na skórę w okolicy odbytu. Może temu towarzyszyć uczucie dyskomfortu oraz świąd.
Podejrzenie przetoki wymaga diagnostyki proktologicznej i wdrożenia właściwego leczenia.
Jakie badania można wykonać w Poradni Proktologicznej iMed24 w Krakowie?
W Poradni proktologicznej Centrum Medycznego iMed24 wykonujemy proktologiczne badania endoskopowe: rektoskopię i anoskopię.
Rektoskopia to badanie pozwalające lekarzowi na wizualną ocenę śluzówki końcowego odcinka jelita grubego (odbytnicy). Badanie przeprowadza się przy użyciu rektoskopu, czyli sztywnego endoskopu w kształcie rurki, zakończonego kamerą. W trakcie badania istnieje możliwość usunięcia niewielkich polipów i pobrania wycinków tkankowych do badania histopatologicznego.
Anoskopia to badanie umożliwiające ocenę kanału odbytu oraz końcowego odcinka odbytnicy za pomocą wziernika, tzw. anoskopu, o średnicy około 2 cm. Podobnie jak w trakcie rektoskopii, podczas badania istnieje możliwość pobrania wycinków do badania histopatologicznego.
Centrum Medyczne iMed24 w Krakowie przeprowadza także kolonoskopię, uznawaną za najbardziej precyzyjną metodę diagnozowania stanu jelita grubego. Procedura ta realizowana jest za pomocą kolonoskopu - specjalistycznego urządzenia, które przesyła obraz wewnętrznej struktury jelita na ekran monitora komputerowego. Podczas badania, w zależności od konieczności, istnieje możliwość pobrania próbek tkanek do analizy histopatologicznej, usuwania polipów czy zatrzymania krwawień. Ta kompleksowa diagnostyka pozwala na dokładne zbadanie jelita grubego, co jest kluczowe dla efektywnego leczenia proktologicznego.