Kiedy i dlaczego warto robić badanie słuchu?

Kłopoty ze słuchem to problem dotyczący nie tylko osób starszych. Kiedy warto wykonać badania w kierunku zaburzeń tego zmysłu?

Lekarz laryngolog bada młodą kobietę za pomocą otoskopu
Ludzkie ucho to narząd zmysłu o bardzo złożonej budowie, dzięki której możemy słyszeć i rozróżniać dźwięki dochodzące z naszego otoczenia. Pozwala nam ono cieszyć się rytmem muzyki, a także komunikować się ze sobą za pomocą mowy. Bywa jednak, że postępujące problemy ze słuchem początkowo umykają naszej uwadze i trudno je rozpoznać. Dlatego warto wiedzieć, kiedy należy rozważyć wykonanie badania słuchu w poradni otolaryngologicznej.

Wskazania do badania słuchu

Nasz narząd słuchu ukształtował się tysiące lat temu. Z tego powodu nie jest on w pełni przystosowany do występującego współcześnie hałasu. Za niebezpieczne dla ucha uważa się dźwięki o natężeniu przekraczającym 85 dB, co może odpowiadać odgłosom ruchu ulicznego. Warto, aby osoby narażone na hałas o znacznym natężeniu lub takie, których praca zawodowa bezpośrednio wiąże się z wykorzystaniem słuchu, jak np. muzycy, dyrygenci i operatorzy dźwięku, wykonywały regularnie profilaktyczne badanie słuchu. Jest ono również wskazane w sytuacji, gdy występują objawy wskazujące na niedosłuch, takie jak np.:

  • problemy z rozumieniem słów podczas rozmowy bezpośredniej i telefonicznej,
  • trudności ze słyszeniem szeptu,
  • zwiększanie głośności telewizora, radia itp.,
  • szumy uszne,
  • głośniejsze mówienie, na które osoby z otoczenia zwracają uwagę.

Przyczyny zaburzenia narządu słuchu

  • Nawracające lub przebyte w dzieciństwie zakażenia bakteryjne, wirusowe i grzybicze - powikłana różyczka, świnka, ospa wietrzna, zapalenie opon mózgowych, ropne zapalenie ucha wewnętrznego.
  • Uraz mechaniczny - bezpośredni, np. przebicie błony bębenkowej w trakcie czyszczenia zewnętrznego kanału słuchowego, a także pośredni, na skutek nagłej zmiany ciśnień (nurkowanie, skoki spadochronowe) lub urazu głowy.
  • Uraz akustyczny – pod wpływem ekspozycji na hałas dochodzi do mikrourazów kosteczek słuchowych i ich zwyrodnienia.
  • Ototoksyczne działanie niektórych leków, np. antybiotyków z grupy aminoglikozydów, furosemidu, NLPZ.
  • Przebieg chorób przewlekłych: miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy – powodujących uszkodzenie małych naczyń krwionośnych, chorób autoimmunologicznych, neuropatii i chorób demielinizacyjnych (stwardnienie rozsiane – SM).

Na czym polega badanie słuchu?

Badania audiologiczne służą do oceny funkcjonowania narządu słuchu. Pozwalają one szczegółowo ocenić ubytku słuchu oraz jego charakter i pochodzenie. Wyróżniamy niedosłuch odbiorczy (uszkodzenie ucha wewnętrznego, nerwu przedsionkowo-ślimakowego, ośrodka słuchu w mózgu) czy przewodzeniowy (zaburzenie funkcjonowania ucha zewnętrznego lub środkowego).

Rodzaje badań słuchu

Badania słuchu możemy podzielić na badania obiektywne i subiektywne. Badania subiektywne wymagają współpracy pacjenta i opierają się na udzielanej przez niego informacji zwrotnej. Natomiast badania obiektywne oceniają określone parametry niezależnie od odpowiedzi pacjenta. Z tego powodu lepiej sprawdzą się w przypadku małych dzieci czy osób, których inne choroby utrudniają przeprowadzenie badania subiektywnego.

Subiektywne badania słuchu

Audiometria tonalna to badanie służące ocenie słyszenia zarówno niskich, jak i wysokich częstotliwości. Jest ono całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. Pacjent, siedząc w specjalnie wyciszonym pomieszczeniu, zakłada słuchawki, z których kolejno odtwarzane są dźwięki. Po ich usłyszeniu powinien on niezwłocznie nacisnąć specjalny przycisk. Uzyskany wynik nosi nazwę audiogramu i ma formę wykresu przedstawiającego zależność między natężeniem dźwięku w decybelach a jego częstotliwością. 

Audiometria mowy to badanie bardzo zbliżone do audiometrii tonalnej, pozwala ona jednak na ocenę zarówno słyszenia, jak i rozumienia słów. W trakcie badania audiometr odtwarza monosylabowe słowa, które pacjent powinien powtarzać.

Obiektywne badania słuchu

Tympanometria to obiektywna, bezbolesna i nieinwazyjna metoda oceny funkcjonowania ucha środkowego. Polega ona na pomiarze tak zwanej impedancji akustycznej, czyli podatności błony bębenkowej na zmiany ciśnienia w przewodzie słuchowym zewnętrznym.

Inną obiektywną metodą jest badanie otoemisji akustycznych, które pozwala na ocenę stanu ślimaka. Przeprowadza się je za pomocą specjalnej sondy umieszczonej w przewodzie słuchowym zewnętrznym. Pozwala ona na rejestrowanie sygnału emitowanego przez komórki słuchowe zewnętrzne ślimaka. Przed badaniem konieczna jest ocena funkcjonowania ucha środkowego.

Oferta iMed24: poradnia otolaryngologiczna

Problemy ze słuchem są trudne do samodzielnego zdiagnozowania, szczególnie na wczesnym etapie. Warto zatem zasięgnąć specjalistycznej pomocy. Krakowskie Centrum Medyczne iMed24 oferuje pełną diagnostykę zaburzeń słuchu w ramach poradni otolaryngologicznej. Nowoczesne wyposażenie, między innymi audiometr kliniczny i tympanometr, pozwala na wykonanie w jednym miejscu wszystkich niezbędnych badań, zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci.