Echokardiografia, zwana też potocznie „echo serca” to nieinwazyjna i bezbolesna metoda badań obrazowych, wykorzystująca zjawisko odbicia fali ultradźwiękowej od ścian serca i dużych naczyń krwionośnych. Umożliwia dokładne obejrzenie pracy serca, uwidocznienie budowy i pracy wszystkich zastawek serca czy dokładny pomiar struktur serca. Pozwala ocenić strukturę anatomiczną serca, kurczliwość mięśnia sercowego, a także przepływ krwi w obrębie przedsionków i komór serca oraz dużych naczyń krwionośnych (aorta, żyły, tętnica i żyły płucne). Echo serca ułatwia zdiagnozowanie przebytego zawału, obecność skrzepliny, płynu w osierdziu oraz nowotworu serca.
Rola echokardiografii w kardiologii jest bardzo duża. To dzięki temu badaniu możliwe jest rozpoznanie lub wykluczenie choroby, ustalenie jej przyczyn, monitorowanie przebiegu i efektów leczenia oraz rozpoznanie ewentualnych powikłań. Na podstawie wyników lekarz może zakwalifikować pacjenta do różnych metod terapii (np. CABG, CRT, transplantacja serca, operacja zastawek, korekta wad serca).
Zalety echokardiografii:
- Badanie jest nieinwazyjne
- Badanie jest bezbolesne, nieszkodliwe dla zdrowia człowieka, nie ma działań niepożądanych i przeciwwskazań
- Ta metoda diagnostyczna jest szeroko dostępna
- Badanie jest powtarzalne
Wskazania do echokardiografii:
- choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa)
- zawał mięśnia sercowego
- zapalenie mięśnia sercowego
- zapalenie wsierdzia
- choroba zakrzepowo-zatorowa
- szmery występujące podczas osłuchiwania serca
- nadciśnienie tętnicze
- wrodzone wady serca
- zastawkowe wady serca
- niewydolność krążenia
- zator tętnicy płucnej
- płyn w worku osierdziowym
- przed operacjami kardiochirurgicznymi wymiany zastawek serca
Przebieg echokardiografii
Przed badaniem pacjent zostanie poproszony o rozebranie się od pasa w górę i położenie na plecach. Następnie lekarz pokryje jego skórę specjalnym żelem, po czym przyłoży głowicę aparatu do ciała. Głowica jest delikatnie dociskana na skóry i przesuwana po klatce piersiowej. Wysyła fale dźwiękowe oraz pochłania powracające echo. Zdjęcia wnętrza serca są widoczne na ekranie wraz z ewentualnymi zmianami w budowie mięśnia czy nieprawidłowościami w jego pracy. Niekiedy podczas echokardiografii można usłyszeć głośny, świszczący dźwięk, który stanowi odgłos przepływającej krwi i nie jest związany z nieprawidłowościami w sercu. Badanie trwa ok. 20 minut.
Badaniem uzupełniającym dla echokardiografii wykonywanej przez klatkę piersiową (przezklatkową) jest echokardiografia przezprzełykowa. Wykonuje się ją u pacjentów, u których obraz przezklatkowy nie jest wystarczająco dobry i jednoznaczny lub w przypadku podejrzenia rozwarstwienia aorty, występowania skrzepliny w jamach mięśnia sercowego, przy zapaleniu wsierdzia lub gdy protezy zastawek nie pracują prawidłowo. Wówczas badanie wykonywane jest przez przełyk i polega na wprowadzeniu niewielkiej sondy, która pozwala dokładnie zobrazować struktury serca.
Sprawdź jak przygotować się do badań kardiologicznych