Czy uczucie zimna może być objawem choroby?
Uczucie zimna związane ze zmianą pór roku i spadkiem temperatury jest naturalne. Jeśli jednak nie ustępuje ono nawet w ciepłych pomieszczeniach, może świadczyć o chorobie, której nie należy lekceważyć. Niektóre osoby gorzej znoszą niskie temperatury i jest to naturalne, inne mogą preferować przebywanie w chłodniejszych pomieszczeniach. Kiedy więc nietolerancja zimna powinna być powodem do niepokoju? Przede wszystkim, gdy wystąpiło jej nagłe lub stopniowe nasilenie, a także gdy uczucie chłodu utrzymuje się na długo po ekspozycji na niską temperaturę.
Najczęstsze przyczyny nietolerancji zimna
Istnieje wiele powodów, które mogą stać za pogorszeniem tolerancji niskich temperatur. Ponieżej najczęstsze z nich:
Niedokrwistość (anemia)
Niedokrwistość (anemia) to stan, który występuje gdy organizm nie może wyprodukować wystarczającej ilości zdrowych czerwonych krwinek, aby przenosić tlen do narządów organizmu. W rezultacie często pojawiają się objawy, takie jak uczucie zimna, zmęczenie i bladość skóry.
Istnieje wiele różnych rodzajów niedokrwistości, ale najczęstszym typem jest niedokrwistość z niedoboru żelaza. Główne przyczyny niedoboru żelaza to między innymi:
- utrata krwi (obfite miesiączki, krwawienia z wrzodów żołądka, nowotworów przewodu pokarmowego),
- zaburzenia wchłaniania żelaza z przewodu pokarmowego (celiakia, zapalenie żołądka wywołane przez H. pylori),
- niedostateczna ilość żelaza w diecie (źle zbilansowana dieta wegetariańska i wegańska).
Anemia może być również spowodowana niedoborem witamin B12 i B9 (kwasu foliowego). Mogą one wystąpić u osób:
- cierpiących na przewlekłe choroby przewodu pokarmowego (choroba Leśniowskiego i Crohna, zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego - SIBO),
- po operacjach bariatrycznych, gastrektomii, resekcji jelita cienkiego,
- na diecie wegańskiej (suplementacja witaminy B12 jest w tym wypadku niezbędna),
- nadużywających alkoholu.
Niedoczynność tarczycy
Niedoczynność tarczycy to choroba, w której przebiegu tarczyca nie produkuje wystarczającej ilości hormonów. Ponieważ hormony tarczycy są odpowiedzialne za regulację przemiany materii, ich niedobór prowadzi do spowolnienia metabolizmu. Dlatego niedoczynność tarczycy może przyczyniać się do uczucia zmęczenia, osłabienia, łatwego przybierania na wadze i pogorszonej tolerancji niskich temperatur. Do objawów niedoczynności tarczycy należą również:
- zaparcia,
- bradykardia,
- łamliwe i suche włosy,
- przesuszona skóra,
- zaburzenia miesiączkowania.
Choroby naczyń krwionośnych
Uczucie zimna, a szczególnie chłodne dłonie i stopy, mogą świadczyć o zaburzeniach krążenia krwi, często związanymi z chorobą naczyń krwionośnych.
Objaw Raynauda to napadowe blednięcie palców rąk, stóp, a czasem również nosa i małżowin usznych, spowodowanego zaburzeniami mikrokrążenia. Dzieje się tak na skutek ekspozycji na zimno, pod wpływem silnych emocji, stresu, a czasem bez wyraźnego powodu.
Objaw Raynauda może być pierwotny, gdy przyczyna jego występowania jest niemożliwa do ustalenia, lub wtórny, gdy towarzyszy on innym chorobom, najczęściej układowym, takim jak twardzina układowa, toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów.
W początkowej fazie objawu Raynauda dochodzi do skurczu małych tętniczek, a dotknięte obszary bledną i przybierają woskowobiały kolor. Gdy przepływ krwi powraca, palce u rąk i nóg mogą być zdrętwiałe lub bolesne, może również wystąpić uczucie pieczenia czy mrowienia.
Również miażdżyca powodująca niedokrwienie kończyn może być przyczyną pogorszenia tolerancji zimna. Nagromadzenie blaszki miażdżycowej w tętnicach powoduje, że są one węższe, co utrudnia przepływ krwi. Ograniczenie dopływu krwi do kończyn może powodować uczucie zimna, drętwienie, mrowienie lub bólu dłoni oraz stóp. W ciężkich przypadkach miażdżyca tętnic obwodowych może doprowadzić do martwicy.
Cukrzyca
Źle kontrolowana cukrzyca powoduje uszkodzenia nerwów odpowiadających za czucie, określane mianem polineuropatii obwodowej. Uszkodzenie nerwów zlokalizowanych w dłoniach i stopach może wywoływać uczucie odrętwienia i mrowienia, a także zaburzone odczuwanie temperatury.
Polineuropatia może być spowodowana również wieloma innymi czynnikami, na przykład:
- nadmiernym spożyciem alkoholu,
- niedoborem witamin z grupy B,
- chorobą nowotworową,
- przebytą infekcją wirusową,
- nieleczoną boreliozą.
Niedowaga
Niska masa ciała (BMI poniżej 18,5 kg/m²) może przyczyniać się do uciążliwego uczucia chłodu. Niewielka ilość tkanki tłuszczowej nie zapewnia dostatecznej izolacji przed niskimi temperaturami, co sprzyja łatwemu wychłodzeniu. Również niska masa mięśniowa przyczynia się do pogorszenia tolerancji zimna, ponieważ to mięśnie produkują znaczną ilość ciepła podczas pracy.
Poradnia chorób wewnętrznych iMed24
Jeśli nietolerancja zimna jest nowym objawem lub doszło do znacznego zmniejszenia się tolerancji zimna w krótkim okresie czasu, warto zasięgnąć konsultacji z lekarzem. Ponieważ może to być objaw wielu chorób, warto skorzystać z porady specjalisty chorób wewnętrznych, który spojrzy na problem holistycznie, analizując możliwe przyczyny.
Lekarz internista zbierze szczegółowy wywiad i przeprowadzi badanie, a następnie w zależności od jego wyników zleci dodatkowe badania, np. badania krwi lub dodatkowe konsultacje specjalistyczne. W Centrum Medycznym iMed24 w Krakowie można skorzystać z prywatnej wizyty u internisty i innych specjalistów, a także wykonać na miejscu niezbędne badania laboratoryjne i obrazowe.