Co to jest cystoskopia i co wykazuje to badanie?

Cystoskopia to specjalistyczne badanie, które jest nieocenionym narzędziem w diagnostyce różnych schorzeń układu moczowego. Dowiedz się, na czym polega cystoskopia, jak się do niej przygotować oraz jakie informacje można uzyskać dzięki badaniu.

Czym jest cystoskopia?

Cystoskopia to procedura medyczna polegająca na wprowadzeniu narzędzia zwanego cystoskopem do pęcherza moczowego przez cewkę moczową. Cystoskop jest wyposażony w kamerę i źródło światła, co umożliwia lekarzowi dokładne obejrzenie wnętrza pęcherza oraz cewki moczowej w czasie rzeczywistym na monitorze. W trakcie cystoskopii możliwe jest pobranie wycinków tkanek do badania histopatologicznego.

W jakim celu wykonuje się cystoskopię?

Cystoskopia jest kluczowym narzędziem diagnostycznym w urologii, które pozwala na dokładne zbadanie wnętrza pęcherza moczowego i cewki moczowej, umożliwiając rozpoznanie przyczyny wielu objawów ze strony układu moczowego.

Wskazania do cystoskopii

Przeprowadzenie cystoskopii zaleca się w przypadku objawów, które sugerują problemy z układem moczowym. Do najczęstszych wskazań do wykonania badania zalicza się:

  • krwiomocz (hematuria) - zarówno obecność krwi w moczu widoczna gołym okiem (krwiomocz makroskopowy), jak i wyłącznie w badaniu ogólnym moczu (krwiomocz mikroskopowy, krwinkomocz), jest alarmującym objawem wymagającym pilnej diagnostyki;
  • nawracające infekcje - powtarzające się infekcje dróg moczowych, zwłaszcza jeśli nie reagują na standardowe leczenie, mogą wymagać dokładniejszej diagnostyki i wykluczenia przyczyn takich jak guzy, kamienie czy nieprawidłowości anatomiczne;
  • ból w podbrzuszu lub pęcherzu - przewlekły ból w okolicy pęcherza moczowego, który nie ustępuje mimo leczenia, może wskazywać na potrzebę dodatkowej oceny;
  • problemy z oddawaniem moczu - problemy z rozpoczęciem mikcji, słaby strumień moczu, uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza mogą być objawami wymagającymi wykonania cystoskopii;
  • częste oddawanie moczu - częste oddawanie moczu, zwłaszcza w nocy (nykturia), może być wskazaniem do badania;
  • nieprawidłowe wyniki badań obrazowych - niejasne lub podejrzane zmiany w obrębie pęcherza moczowego widoczne w badaniu USG lub tomografii komputerowej mogą wymagać dodatkowej oceny za pomocą cystoskopii;
  • kontrola po leczeniu onkologicznym - cystoskopia jest stosowana do monitorowania pacjentów po leczeniu raka pęcherza moczowego w celu wykrycia ewentualnych nawrotów choroby;
  • ocena po zabiegach chirurgicznych - cystoskopia może być używana do oceny gojenia i skuteczności leczenia po operacjach na układzie moczowym.

Jak przebiega cystoskopia?

Cystoskopia to badanie wykonywane ambulatoryjnie, co oznacza, że cała procedura odbywa się w ciągu jednego dnia, bez konieczności hospitalizacji.

Przygotowanie do badania

Przygotowanie do cystoskopii jest kluczowe, aby zapewnić bezpieczne i skuteczne przeprowadzenie badania. 

Przed badaniem konieczna jest konsultacja z lekarzem urologiem, w trakcie której ocenione zostaną wskazania i przeciwwskazania do wykonania badania. Na konsultację należy zabrać ze sobą dokumentację medyczną, a także listę przyjmowanych leków i suplementów. Jeżeli masz alergię na leki, w szczególności leki przeciwbólowe, antybiotyki oraz środki znieczulające, koniecznie poinformuj o tym lekarza.

Przed badaniem lekarz może zlecić wykonanie dodatkowych badań, takich jak badanie moczu, krwi czy EKG, aby ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta.

Jeżeli cystoskopia ma zostać wykonana w znieczuleniu ogólnym, konieczne jest powstrzymanie się od jedzenia i picia na kilka godzin przed badaniem.

Zaleca się dokładną toaletę okolic intymnych przed badaniem, aby zmniejszyć ryzyko infekcji.

Przebieg cystoskopii krok po kroku

W dniu badania zgłoś się do placówki medycznej kilkanaście minut przed ustalonym terminem. Zostaniesz poproszony o wypełnienie niezbędnych dokumentów, w tym pisemnej zgody na badanie. Przed zabiegiem lekarz przeprowadza krótką rozmowę, aby upewnić się, że jesteś odpowiednio przygotowany/przygotowana i nie ma żadnych przeciwwskazań do wykonania badania.

Cystoskopię wykonuje się najczęściej w znieczuleniu miejscowym. Specjalny żel zawierający substancję znieczulającą podaje się bezpośrednio do cewki moczowej. 

Przy znieczuleniu miejscowym pacjent jest przytomny, ale nie odczuwa bólu w trakcie badania.

Zostaniesz poproszony o położenie się na stole zabiegowym w pozycji leżącej na plecach z nogami uniesionymi i zgiętymi w kolanach na specjalnych podpórkach.

Lekarz dezynfekuje okolicę cewki moczowej. Po przygotowaniu cystoskop jest delikatnie wprowadzany do cewki moczowej, a następnie przesuwany w kierunku pęcherza moczowego. Proces ten może wywołać uczucie parcia na mocz, ale nie powinien powodować bólu. Lekarz dokładnie ogląda ściany pęcherza, poszukując ewentualnych nieprawidłowości. Jeśli jest to konieczne, podczas badania można pobrać próbki tkanek (biopsję) do dalszych badań histopatologicznych. Po zakończeniu badania cystoskop jest ostrożnie wyjmowany z cewki moczowej. 

Po badaniu otrzymasz jego opis oraz zalecenia dotyczące dalszego postępowania, w tym informacje o możliwych dolegliwościach oraz sposobach ich łagodzenia. W przypadku pobrania wycinków czas oczekiwania na wynik badania histopatologicznego wynosi około 14 dni. 

Po znieczuleniu miejscowym pacjent zazwyczaj może wrócić do codziennych aktywności niemal natychmiast. W przypadku znieczulenia ogólnego zaleca się unikanie prowadzenia pojazdów i intensywnego wysiłku przez 24 godziny.

Czy cystoskopia jest bezpieczna?

Cystoskopia jest uznawana za bezpieczną procedurę diagnostyczną i terapeutyczną, a powikłania po cystoskopii występują niezwykle rzadko. Jednak jak każda procedura medyczna, wiąże się ona z pewnym ryzykiem. 

Typowo, przez kilka dni po badaniu może towarzyszyć Ci ból i pieczenie podczas oddawania moczu, a także częste oddawanie moczu. Możesz również zaobserwować niewielką ilość krwi w moczu.

Do możliwych powikłań cystoskopii należą:

  • zakażenie dróg moczowych - objawia się bólem, pieczeniem podczas oddawania moczu oraz gorączką,
  • krwawienie - niewielka ilość krwi w moczu po cystoskopii jest normalna i zazwyczaj ustępuje w ciągu kilku dni. Obfite krwawienie występuje rzadko, ale jeśli się pojawi, wymaga natychmiastowej interwencji medycznej,
  • uszkodzenia cewki moczowej lub pęcherza - bardzo rzadkie powikłanie badania, które może wymagać dalszego leczenia chirurgicznego.

Do rzadkich powikłań zabiegu zaliczają się także reakcje alergiczne na środki znieczulające, dlatego bardzo ważne jest, aby poinformować lekarza o wszelkich uczuleniach.

Jeśli po cystoskopii wystąpią następujące objawy, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem:

  • gorączka powyżej 38°C
  • silny ból, który nie ustępuje po przyjęciu leków przeciwbólowych
  • obfite krwawienie z dróg moczowych
  • trudności w oddawaniu moczu lub całkowity brak możliwości oddania moczu.

Oferta badań endoskopowych urologicznych Centrum Medycznego iMed24

Centrum Medyczne iMed24 w Krakowie to nowoczesna placówka medyczna, oferująca kompleksową opiekę w zakresie urologii. Nasza poradnia urologiczna jest miejscem, gdzie pacjenci mogą liczyć na profesjonalne konsultacje, diagnostykę oraz leczenie schorzeń układu moczowego.

W Centrum Medycznym iMed24 Kraków specjalizujemy się również w przeprowadzaniu cystoskopii w trybie ambulatoryjnym, także w znieczuleniu ogólnym. Dzięki nowoczesnej aparaturze i doświadczonemu personelowi medycznemu badanie przebiega szybko, komfortowo i w atmosferze przyjaznej pacjentowi.

Na badanie możesz zarejestrować się telefonicznie:

+12 376 31 31

Serdecznie zapraszamy!

Centrum Medyczne iMed24

ul. Życzkowskiego 29,kampus Comarch

Czyżyny-Kraków