Radiologia to dziedzina medycyny specjalizująca się w diagnostyce obrazowej. Podstawowym zadaniem lekarza radiologa jest nadzór nad poprawnym wykonaniem badania i jego interpretacja. Nie zajmuje się on obsługą aparatury radiologicznej, jest to zadanie elektroradiologów i techników elektroradiologii. Radiolog, w trosce o bezpieczeństwo pacjenta i jednocześnie uzyskanie odpowiedniej jakości obrazu, może zadecydować o dostosowaniu parametrów badania, tak aby zminimalizować jego czas i dawkę promieniowania, a także o rodzaju użytego środka kontrastowego. Uzyskane obrazy są następnie interpretowane przez lekarza, a opis, wraz z badaniem utrwalonym na nośniku cyfrowym, jest przekazywany pacjentowi.
Jakie badania można wykonać w Centrum Diagnostyki Obrazowej iMed24 w Krakowie?
Krakowskie Centrum Diagnostyki Obrazowej iMed24 wyposażone jest w nowoczesną i w pełni cyfrową aparaturę medyczną, pozwalającą na zminimalizowanie dawki promieniowania jonizującego. Dzięki temu badania są bezpieczniejsze dla Pacjenta, a ich czas maksymalnie krótki, co zapewnia optymalny komfort i minimalizuje stres związany z badaniem.
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa (TK) to badanie obrazowe wykorzystujące promieniowanie rentgenowskie. W przeciwieństwie do tradycyjnego zdjęcia RTG, w którym poszczególne struktury nakładają się na siebie, obrazy uzyskane dzięki tomografii komputerowej przedstawiają przekroje przez różne osie ciała człowieka. Nowoczesne tomografy umożliwiają uzyskanie warstw o grubości nawet poniżej jednego milimetra. W określonych sytuacjach, aby zwiększyć wartość diagnostyczną badania, istnieje możliwość dożylnego podania jodowego środka kontrastowego.
Tomografia komputerowa umożliwia badanie dowolnej części ciała, najlepiej sprawdza się jednak do oceny:
- urazów głowy,
- podejrzenia udaru mózgu,
- klatki piersiowej i płuc,
- zatok przynosowych,
- kości długich i kręgosłupa,
- jamy brzusznej,
- naczyń krwionośnych (angio-TK),
- tętnic wieńcowych (tomografia Calcium Score pozwala na ocenę zwężeń i uwapnienia blaszek miażdżycowych).
Rezonans magnetyczny
Rezonans magnetyczny (MRI) to nowoczesna technika obrazowania, nie wykorzystująca promieniowania jonizującego. Zamiast tego wykorzystywane jest pole magnetyczne i fale o częstotliwości fal radiowych. Dzięki temu badanie to jest bezpieczne również dla kobiet ciężarnych. Rezonans magnetyczny sprawdza się lepiej niż tomografia komputerowa w obrazowania tkanek miękkich. Dlatego metoda ta znajduje zastosowanie w obrazowaniu struktur takich jak:
- mózg i rdzeń kręgowy,
- stawy, więzadła i mięśnie,
- narządy miednicy mniejszej (macica, jajowody, jajniki, prostata),
- narządy jamy brzusznej (wątroba, układ moczowy),
- mięsień sercowy,
- piersi.
Środek kontrastowy stosowany w badaniu MRI nie zawiera jodu, dlatego jest on bezpieczny dla pacjentów uczulonych na jodowe środki kontrastowe.
Mammografia
Mammografia to podstawowe badanie obrazowe wykorzystywane do wczesnego wykrywania raka piersi. Pozwala ona na zdiagnozowanie nawet niewielkich zmian nowotworowych, niewyczuwalnych podczas samobadania i badania fizykalnego wykonywanego przez lekarza. Badanie to ma szczególną wartość w grupie dojrzałych u kobiet, ze względu na związaną z wiekiem przebudowę piersi. Nowoczesne, cyfrowe mammografy umożliwiają minimalizację dawki promieniowania przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jakości obrazu.
Radiografia cyfrowa bezpośrednia
Radiografia cyfrowa bezpośrednia stanowi bardziej zaawansowany wariant klasycznego prześwietlenia. W przeciwieństwie do tradycyjnych aparatów, w których zdjęcia rentgenowskie były utrwalane na specjalnych kliszach, aparaty cyfrowe wykorzystują detektory, które rejestrują obraz, a następnie przesyłają go bezpośrednio do systemu komputerowego. Metoda ta najlepiej sprawdza się do oceny struktur słabo przepuszczających promieniowanie, przede wszystkim kości. Z tego względu jest to zwykle pierwsze badanie przy podejrzeniu złamań i urazów, a także bólu pleców czy bólu stawów. Zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej jest również podstawowym badaniem służącym do oceny płuc.
Densytometria
Densytometria jest specjalistycznym badaniem służącym do oceny gęstości mineralnej kości. Badanie to wykorzystuje się przede wszystkim w diagnostyce osteoporozy, pozwala ono również oszacować ryzyko złamań, a także umożliwia analizę składu ciała z uwzględnieniem zawartości procentowej tkanki tłuszczowej, mięśni i pozostałych tkanek. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu specjalnej techniki opartej o promieniowanie Roentgena, nazywanej dwuwiązkową absorpcjometrią rentgenowską (DEXA), wykorzystującą jedynie niewielkie dawki promieniowania jonizującego, co czyni to badanie niezwykle bezpiecznym.
Radiologia stomatologiczna
W ramach Centrum Diagnostyki Obrazowej wykonywany jest również szereg badań na potrzeby stomatologii, umożliwiających diagnostykę, planowanie leczenia ortodontycznego, protetycznego czy chirurgicznego, a także kontrolę po wykonanych zabiegach. Należą do nich:
- zdjęcia pantomograficzne - nazywane również zdjęciem panoramicznym, przedstawia szczęki, żuchwę oraz zęby i umożliwia ocenę ich stanu ogólnego,
- zdjęcia cefalometryczne - to zdjęcie twarzoczaszki w projekcji bocznej, pozwalające na ocenę zgryzu i zaplanowanie leczenia ortodontycznego,
- stożkowa tomografia komputerowa (CBCT) - jest badaniem obrazowym wykorzystywanym w stomatologii o najwyższej dokładności w ocenie struktur jamy ustnej.
Przygotowanie do badań radiologicznych
Wiele badań radiologicznych wymaga właściwego przygotowania ze strony Pacjenta. Ma ono na celu zarówno zapewnienie bezpieczeństwa samej procedury, jak i uzyskanie najwyższej możliwej wartości diagnostycznej wyniku. Z tego względu przed każdym badaniem Pacjent powinien zapoznać się informacją na temat planowanego badania.
Każde badanie z wykorzystaniem promieniowania jonizującego wymaga skierowania lekarskiego.
Wyjątek stanowią:
- RTG punktowe (jednego zęba),
- mammografia wykonywana w ramach programu badań profilaktycznych w kierunku raka piersi w grupie kobiet między 50. a 69. rokiem życia,
- densytometria.
Ponadto na każde badanie należy zgłosić się z wynikami poprzednich badań obrazowych wraz z ich opisami, jeśli takie były wykonywane oraz z aktualną dokumentacją medyczną.
Sprawdź, jak dokładnie przygotować się do badań radiologicznych